به گزارش نماینده به نقل از باشگاه خبرنگاران، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب چهارشنبه ۲۸ آبان ماه به بررسی تازه ترین تحولات در برنامه هسته ای ایران پرداخت.
وی در ابتدای این برنامه در پاسخ به اولین سوال مجری مبنی بر تشریح جزئیات قرارداد اخیر ایران و روسیه در هفته گذشته میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اظهارداشت: خوشبختانه از آن زمانی که بنده در هر جایی که صحبت کردم و وعده ای دادم تا به امروز به آن عمل شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ادامه داد: پارسال گفتیم ان شا الله در سال ۹۳ ما شاهد عقد قرارداد راه اندازی نیروگاه های جدید به مفهوم فراهم آوری مقدمات آن خواهیم بود، لذا از سال گذشته به توصیه دکتر روحانی ما وارد گفتگویی جدی با روس ها برای احداث واحدهای جدید نیروگاهی شدیم.
در مسکو سه قرارداد، یادداشت تفاهم و پروتکل را امضا کردم
صالحی یادآور شد: عنایت دارید که مجلس شورای اسلامی تکلیف کرده که ما باید بیست هزار مگابایت نیروگاه هسته ای داشته باشیم اما زمان برای آن مشخص نشده و این موضوع را مجلس شورای اسلامی به برداشت متخصصین، تحلیل، ارزیابی و امکان سنجی آن ها موکول کرده اند به این معنی که ما امکان سنجی کنیم که چه زمانی چه میزان سهم هسته ای از سهم کل تولید برق کشور باشد.
وی تصریح کرد: با بررسی ها و مذاکرات سختی که با روس ها انجام شد، نهایتاً منجر به این شد که هفته گذشته بنده به مسکو بروم و سه قرارداد، یادداشت تفاهم و پروتکل را امضا کنم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اظهارداشت: اولین قرارداد مربوط می شود به پروتکلی که به توافق نامه ۱۹۹۲ در زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی بین ایران و روسیه امضا شد که در ارتباط با استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای به خصوص در ارتباط با ساخت نیروگاه های هسته ای بود.
صالحی در ادامه یادآور شد: در زمان انقلاب این آلمان ها بودند که در احداث نیروگاه بوشهر فعالیت می کردند، اما زمانی که انقلاب شروع شد و مسائلی پیش آمد و آن ها زیر قراردادهایشان زدند و متاسفانه نیروگاه ها را تکمیل نکردند و پس از آن نیز جنگ شد و ما به سراغ هر کشور غربی که برای درخواست تکمیل نیروگاه می رفتیم آن ها از این موضوع دوری می کردند تا این که نهایتاً این روسیه بود که آمادگی خود را اعلام کرد.
وی با اشاره به این که روسیه در زمان عقد قرارداد ۱۹۹۲ در آستانه فروپاشی بود، اظهار داشت: بر اساس قرارداد ۱۹۹۲ بنا به خواست ایران قرار شد تا ۴ نیروگاه برای ایران در بوشهر ساخته شود.
پس از جنگ ایران و عراق نیروگاه ها لطمه زیادی دیدند
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه در تشریح این که چرا بوشهر برای احداث نیروگاه هسته ای انتخاب شد، اظهار داشت: برای این که نیروگاه هسته ای ساخته شود باید یک هزینه سنگینی برای آماده سازی سایت انجام گیرد که در بوشهر این سایت از زمان قبل از انقلاب برای احداث دو نیروگاه فراهم آمده بود.
صالحی اضافه کرد: محل احداث نیروگاه نیز از نظر مسائل مختلفی همچون زلزله، نزدیکی به شهرهای پرجمعیت و نزدیکی به آب و دریا نیز مهم است لذا نهایتاً بوشهر به عنوان یک خواستگاه در نظر گرفته شد و در زمان قبل از انقلاب مقدمات راه اندازی دو نیروگاه شروع شده بود و قرار بود اضافه بر این دو نیروگاه نیروگاه های دیگری هم در بوشهر ایجاد کنند که انقلاب اسلامی شد.
وی ادامه داد: پس از جنگ ایران و عراق نیروگاه ها لطمه دید و یکی از نیروگاه ها کلاً از کار افتاد و نیروگاه دیگر را بالاخره ما توانستیم با کمک روس ها بسازیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تصریح کرد: لذا بر اساس توافقنامه ۱۹۹۲ ما آمدیم و یک پروتکل جدیدی را امضا کردیم و گفتیم که می خواهیم دو نیروگاه دیگر بر اساس توافقنامه ۱۹۹۲ بسازیم لذا موافقنامه دیگری معاون سازمان انرژی اتمی با همتای خود در سازمان انرژی اتمی روس ها امضا شد که این قرارداد برای ساخت دو نیروگاه است.
صالحی اظهارداشت:پیش بینی شد که یک نیروگاه از زمان عقد قرارداد تا تحویل آن ۱۰۸ ماه طول می کشد.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که ساخت نیروگاه بوشهر حدود دو دهه طول کشید و انتظار این است در ساخت نیروگاه های دیگر ما شاهد بدقولی روس ها در احداث نیروگاه های جدید نباشیم، اظهار داشت: همان طور که عنوان شد از زمان عقد قرارداد ۱۰۸ ماه یعنی حدود ۹ سال به طور عادی طول می کشد تا این نیروگاه ساخته شود به شرط آن که شرایط آن نیز آماده باشد در صورتی که نیروگاه بوشهر یک نیروگاه عادی نبود و نیروگاهی بود که بیش از ۲۰ سال از زمان احداث آن می گذشت و علی رغم اخذ قرارداد با روس ها در سال ۱۹۹۵ ساخت نیروگاه در سال ۱۹۹۷ شروع شد و ما در سال ۲۰۱۰ نیروگاه را تحویل گرفتیم و راه اندازی اولیه شروع شد.
پروژه بوشهر صنعت هسته ای روسیه را مجدداً احیا کرد
صالحی ادامه داد: این نیروگاه در جنگ آسیب دیده بود و آلمان ها آن را ساخته بودند و روس ها هیچ شناختی با آن نداشتند ولی علی رغم این موضوع زیر بار این مسئولیت رفتند و علت هم این بود که در آن زمان روسیه در آستانه فروپاشی بود و وضع اقتصادی بدی داشتند و به خصوص صنعت هسته ای آن ها تقریباً متوقف شده بود، لذا پروژه بوشهر صنعت هسته ای روسیه را مجدداً احیا کرد ضمن این که ما هم به نیروگاه خودمان رسیدیم.
وی ادامه داد: این تجربه تجربه بزرگی هم برای طرف روس و هم برای ما بود که بتوانیم تکنولوژی شرق و غرب را با هم بیامیزیم و نیروگاه بوشهر را شروع کنیم، لذا وقتی ساخت یک نیروگاه عادی تقریباً ۸ و نیم سال طول می کشد، نیروگاهی که طراحی آن در دست خود روس ها است و سایت آن آماده است لذا ساخت نیروگاه بوشهر در این زمان با توجه به اتفاقاتی که حادث شد چیز عجیبی نیست.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ادامه داد: ساخت نیروگاه مقدماتی دارد و یک سال طول می کشد تا نیروگاه به مرحله بتن ریزی برسد پس از این مرحله نیز ۶ تا ۷ سال طول می کشد.
صالحی ادامه داد:شرایط بوشهر با توجه به موضوعات مطرح شده شرایط ویژه این بود، ضمن این که شرایط عقد قرارداد هم ویژه بود و ضمن این که ما مشکلاتی داشتیم و روس ها هم مشکلاتی داشتند، ولی الان ما نیروگاه را تحویل گرفتیم و این در حالی است که برخی ها در رسانه ها به گونه ای این مطلب را منعکس می کنند که نیروگاه بوشهر هنوز راه نیفتاده است در حالی که نیروگاه بوشهر چند ماه پیش هفت میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کرده بود.
وی یادآور شد:براساس قراردادی که امضا کردیم قرار شد که دو نیروگاه احداث شود که کار احداث یکی از آنها شروع شده ولی ممکن است بتن ریزی ۱ سال یا یک سال و نیم دیگر شروع شود و در مورد ساخت نیروگاه دوم نیز توافق کردیم که نیروگاه دوم را دو سال بعد از نیروگاه اول شروع کنیم؛ به دلیل این که می خواهیم امکان انتقال تکنولوژی و تجربه را وسیع تر کنیم و اگر بخواهیم دو نیروگاه را با هم شروع کنیم نیاز به تعداد بیشتری مهندس، تکنسین و امکانات وسیع داریم اما بعد از فاصله دو سال یک آمادگی برای ما به خصوص از لحاظ کارشناسان تکنسین و صنعت ایجاد شده و صنعت ما هم می تواند یک سهم قابل توجهی در ساخت نیروگاه های جدید داشته باشد، لذا نیروگاه بعدی دو سال بعد از راه اندازی نیروگاه اول طول می کشد.
صالحی ادامه داد: در توافقنامه اخیری که با روس ها داشتیم یک پروتکل در مورد سوخت نیروگاه ها امضا کردیم.
پروتکل سوخت نیروگاه ها نقطه عطفی بین همکاری ما با روسیه است
وی یادآور شد:تا به امروز درخصوص نیروگاه بوشهر، روس ها سوخت را برای ۱۰ سال تعهد کردند که برای ما تامین کنند که دو سال آن گذشته و ۸ سال آن باقی مانده است و برای نیروگاههای جدید ما پروتکل جدیدی را امضا کردیم و آن ها پذیرفتند که با ما در ساخت سوخت به صورت مشترکی در ایران کمک کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزود: این پروتکل موافقت اولیه است که امضا شد که روس ها به ایران کمک کنند که مشترکاً کل سوخت یا اجزایی از سوخت را به درخواست ما آن ها بتوانند با مشارکت ایران در ایران تولید کنند که این قدم بسیار بزرگی است که برداشته شد و می شود گفت یک تحول قابل توجهی است.
صالحی اظهارداشت:ما امکانات ساخت سوخت وسیعی در کشور داریم، چرا که ما غنی سازی می کنیم و سوخت رآکتور تهران را ساختیم و سوخت رآکتور اراک را قرار بود بسازیم که بخشی از آن ساخته ایم ولی فعلاً به دلیل مذاکرات متوقف شده و نمونه ای سوخت بوشهر را مقدماتش را فراهم کرده ایم که ان شا الله مجتمع های سوخت بوشهر را بتوانیم بسازیم. البته به صورت سوخت واقعی نه، بلکه سوخت مشابه اش را می سازیم و بعد سوخت واقعی را برای بوشهر خواهیم ساخت.
رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: این پروتکل نقطه عطفی بین همکاری ما با روسیه است و قرار شده کارگروهی تشکیل شود تا به جزئیات تولید سوخت مشترک بپردازد.
وی با بیان این که توافق نامه ای که برای نیروگاه انجام شد، وضع ما را در ارتباط با ۱+۵ قوی تر می کند، ظهارداشت: تا ۸ سال دیگر قرارداد ما برای نیروگاه بوشهر تمام می شود و در هشت سال آینده دو نیروگاه خواهیم داشت.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزود:در هشت سال دیگر ما در شرایطی هستیم که برای دو نیروگاه سوخت ویژه ای را می توانیم تامین کنیم.
صالحی با اشاره به این که الان در زمان حساسی هستیم تاکید کرد: درخصوص ارائه اطلاعات احتیاط می کنم.
وی اظهارداشت:در مذاکرات چند نکته مهم است که یکی رآکتور اراک می باشد که در مورد آن می گفتند مشکل آفرین است و چون امکان گریز به سمت فعالیت های صلح آمیز را فراهم می کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران خاطر نشان کرد: ما در پاسخ گفتیم طوری آن را طراحی می کنیم که ابهامات شما رفع شود وتا حدودی در بعد استدادلال ها قوی بودیم و جایی برای گفتگوی بیشتر نیست.
صالحی در توضیح نکته دوم بحث غنی سازی را برشمرد و تاکید کرد: آن ها بحث امکان گریز را فراهم کردند.
وی در ادامه افزود: ما بعد از ۸ سال باید به آستانه ای برسیم که تامین حداقلی نیازهای سوختی را هر وقت که اراده کنیم داشته باشیم.
شایعات انتقال سوخت ایران به خارج از کشور را به صراحت تکذیب می کنم
رئیس سازمان انرژی اتمی، کف توان غنی سازی برای نیروگاه ها را بعد از ۸ سال این بود ۱۹۰ هزار سو عنوان کردو افزود:برای دستیابی به ۱۹۰ هزار سوخت شیوه پلکانی درنظر گرفته شده و به خاطر مذاکرات وارد آن نمی شوم.
صالحی در خصوص شیوه پلکانی تنها به نکته ای اشاره کرد که این شیوه به گونه ای طراحی شده که می توانیم بعد از ۸ سال به ۱۹۰ هزار سو برسیم.
وی شایعات انتقال سوخت ایران به خارج از کشور را به صراحت تکذیب کرد و افزود: این کار به لحاظ عقلی هم امکان پذیر نیست چون اگر بخواهیم تبدیل به مجتمع سوختی کنیم اگر همین جا انجام دهیم به صرفه تر است.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران خاطر نشان کرد: اصل غنی سازی مهم است که باید در لوله قرار گیرد و ما هم که لوله را ساخته ایم.
صالحی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که آپارپاید هسته ای چه چیزی از جمهوری اسلامی می خواهد گفت: ما اعلام کرده ایم که عضو ام پی تی هستیم و ام پی تی را امضا کرده ایم به طوری که عضو آژانس هم نیز هستیم.
وی با اشاره به این که قرارداد پادمان را نیز امضا کرده ایم ادامه داد: این قرارداد را اعمال می کنیم به طوری که دو سال و نیم است که پروتکل الحاقی را اجرا کرده ایم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که ۳ ممیز ۱ راه اجرا می کردیم افزود: چه دلیلی دارد که آن ها برای ما قواعد ویژه می گذارند.
صالحی افزود: بیش از ۷ هزار ساعت در روز بازرسی صورت می گیرد این در حالی است که دوربین ها به صورت ۲۴ ساعته فیلم برداری می کند.
وی با بیان این که واکسن سازی ما در شرایط بسیار سختی قرار گرفته بود اظهار داشت: خوشبختانه اکنون مشکل رفع شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که بازرسان دائم در ایران حضور دارند گفت: آن ها همیشه در ایران هستند و هر دو هفته افرادشان را در این رابطه عوض می کنند.
صالحی با تاکید بر این که ما هیچ نوع بازرسی یا پروسه ای که ویژه باشد را نمی پذیریم خاطر نشان کرد: تمامی مکانیسم ها موجود است بنابراین نمی پذیریم کشور ویژه در این رابطه باشیم به گونه که بالاترین مقام اجرایی کشور بر این امر تاکید فراوانی دارد.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که سازمان انرژی اتمی به مردم خدمات ارائه می کند ادامه داد: سازمان انرژی اتمی به مرحله ای رشد و تکامل فنی، صنعتی و علمی رسیده است به گونه ای که آرام آرام فرآورده های علمی و فنی اش به بازار در عرصه های مختلف عرضه می کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که در عرصه سلامت سانتیروفیوژهایی را می سازیم که در ۲۰ فروردین ارائه خواهد شد گفت: یکی از این سانتیروفیوژ ها در آستانه تحویل به وزارت بهداشت است.
صالحی با اشاره به این که این سانتریفیوژ ها در بازارهای بین المللی به راحتی در اختیار قرار نمی گیرد گفت: لیزرها به کار گرفته شده و به سرعت آن را در عرصه سلامت گسترش می دهیم.
در تولید رادیو دارو ۸۰۰ هزار بیمار را در سال پوشش می دهیم
وی با اشاره به این که رادیوداروها را استفاده می کنیم ادامه داد: ۸۰۰ هزار بیمار را در سال در این رابطه می توانیم پاسخگو باشیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که در عرصه کشاورزی با استفاده از فناوری های هسته ای و پرتوها اقدامات خوبی را انجام داده ایم گفت: نتایج آن در فیلد مشخص است.
صالحی با اشاره به این که در عرصه صنعت قراردادهای خوبی را داشته ایم ادامه داد: در این عرصه فعالیت های خوبی داشته ایم.
وی با اشاره به این که در عرصه های مختلف فعالیت هایمان گسترده تر شده است اظهار داشت: واحدی را به نام واحد تولید به وجود آورده ایم تا تجهیزات مورد نیاز در صنایع مختلف را ابداع کنیم و یا مبتکرین نوع جدیدی را بسازند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که در این زمینه به جلو پیش رفته ایم افزود: در صنایع مختلف آشکارسازها و سد سنج ها وجود دارد گفت: از این وسایل در سازمان انرژی اتمی برای استفاده های گوناگون بهره خواهیم گرفت.
صالحی با تاکید بر این که نیروگاه بوشهر در حال کار کردن است خاطر نشان کرد: این نیروگاه برق تولید می کند
وی ادامه داد: سال گذشته وزارتخانه نیرو و نفت از ما خواستند تا نیروگاه را برای سوخت گذاری مجدد خاموش کنیم به طوری که آن ها خواستند که اگر ممکن است دو هفته دیرتر اقدام به خاموشی کنیم.
تولید برق بوشهر پایدار است
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که نیروگاه بوشهر سر بزنگاه کمک شایانی به تولید برق می کند افزود: تولید برق نیروگاه بوشهر پایدار است به طوری که ۱۰ ماه به شما برق در حد ۱۰۰ مگاوات می دهد.
هزار نفر نیروگاه بوشهر را اداره می کنند
صالحی با اشاره به این که ۶ میلیون متر مکعب گاز به نیروگاهی که قرار است هزار مگاوات بوشهر را جبران کند باید می رساندیم گفت: از نظر نیروی انسانی وضعیت بسیار خوبی داریم به گونه ای که هزار نفر نیروگاه بوشهر را اداره می کنند به طوری آن ها نیروهای ارزشی محسوب می شوند
وی با اشاره به این که هزار نفر متخصص نیروگاه بوشهر را اداره می کنند ادامه داد: ۱۵ هزار نفر در مجموعه سازمان، کارشناس و کاردان داریم.
فارغ التحصیلان هسته ای نباید دغدغه شغلی داشته باشند
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که دانشگاه های ما متعدد هستند و به تربیت نیروهای انسانی می پردازند افزود: فارغ التحصیلان هسته ای که با دو قرارداد بسته شده نباید دغدغه شغل داشته باشند.
صالحی با تاکید بر این که نیروگاه های هسته ای گران هستند، گفت: قراردادهای بسته شده از پروژه های بزرگ جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود.
وی با بیان این که تعداد قابل توجهی نیروی انسانی لازم است، خاطرنشان کرد: ما برای نیروگاه خود قیمت مناسبی را در نظر گرفته ایم این در حالی است که بر اساس داده های موجود قیمت های آمریکا، اروپا، آسیا و خاورمیانه متفاوت است.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که قیمت ساخت نیروگاه در آمریکا بالای ۶ هزار و ۵۰۰ دلار در هر کیلووات است گفت: در آسیا بالای ۴ هزار و ۵۰۰ دلار در خاورمیانه بین ۵ تا ۶ هزار دلار است.
صالحی با بیان این که ما قیمت بسیار خوبی را در این رابطه در نظر گرفته ایم ادامه داد: سازمان انرژی وارد فاز جدیدی شده است به طوری که قراردادهای جدیدی در آینده خواهیم داشت که مراحل آخرش را طی می کند و هر وقت قراردادها امضا شد آن را اعلام خواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه سازمان در وضعیت جدیدی قرار خواهد گرفت، ادامه داد:در ۱۰، ۱۲ سال گذشته سازمان مشغول چالش های متعددی بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به چالش های فنی و انتقال تکنولوژی افزود: اگر قیمت این نیروگاه A دلار باشد ۵ درصد A دلار را خود شرکت ایرانی برای سایت هزینه می کند و ۳ درصد از قراردادها را هم باید به ریال برای پیمانکاران ایرانی تبدیل کرد.
صالحی با بیان اینکه حداقل ۱۰ درصد قرارداد را باید به صورت یورو با پیمانکاران ایرانی منعقد کنیم، افزود: ۱۰ درصد حداقلی بستگی به میزان توانایی صنعت دارد یعنی تا ۲۵ تا ۳۰ درصد هم می تواند این میزان باشد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که در نیروگاه بعدی سهم ما بیشتر خواهدبود ادامه داد:سهم ما در ساخت نیروگاه ۳۳ درصد خواهد بود که این سهم قابل توجه است و صنعت باید به جلو حرکت کند.
صالحی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که برای ساخت سانترفیوژها چه دانشی نیاز است گفت: فناوری هسته ای پیش قراول صنعت محسوب می شود.
وی با اشاره به این که در نیروگاه هسته ای با فشار و دما سرو کار داریم ادامه داد: باید با اطمینان پمپ ها کار کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با بیان این که اگر در نیروگاه هسته اگر اتفاقی بیفتد محصور به آن محدوده نخواهد بود خاطرنشان کرد: در محدوده هسته ای باید همه چیز دارای گرید هسته ای باشد.
صالحی با تاکید بر این که باید احتمال حادثه را به حداقل برسانیم اظهار داشت: باید با استاندارد های بالا کار کنیم.
فناوری هسته ای میعادگاه فناوری ها محسوب می شود
وی با تاکید بر این که فناوری هسته ای میعادگاه فناوری ها محسوب می شود در فناوری هسته ای مکانیک، برق، شیمی متالوژی، فیزیک و ریاضی نیازمندیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این که همه باید دور هم باشیم تا فناوری هسته ای متبلور شود ادامه داد: اگر صنعت هسته ای به جلو پیش برود در تمام ابعاد فنی و علمی کشور را پیش خواهیم برد.
نظر شما